Handreiking Waterbeheer en Cultuurhistorie

Cultuurlandschappen

Onder cultuurlandschap verstaan we aardkundige en historisch-geografische waarden. Aardkundige waarden omschrijven we als die onderdelen van het landschap die iets vertellen over de natuurlijke, ontstaanswijze van een gebied. Hieronder vallen ook ‘recente’ landschappen, landschapsvormen die door de mens veroorzaakt of beïnvloed zijn. Dit kunnen belangrijke landschapsvormen zijn of variatie in geologie. Onder het begrip vallen geomorfologische, geologische, bodemkundige en geohydrologische verschijnselen, zoals stuifzandgebieden, dekzandruggen, hoogveengebieden of stuwwallen. Historische-geografische waarden vertellen iets over de historische ontwikkeling van het cultuurlandschap en relicten, structuren en patronen die in deze landschappen voorkomen.

In de cultuurlandschappen van Nederland zien we vaak een verband tussen aardkundige waarden en historisch-geografische waarden. Aardkundige waarden bleken vroeger vaak sturend voor plekken waar mensen wel of juist niet gingen wonen. Hierdoor zien we vandaag de dag op veel plekken een sterke relatie tussen aardkundige patronen en cultuurhistorie en archeologie interessante gebieden. Denk hier bijvoorbeeld aan vroege bewoning op stuwwallen of specifieke ontginningspatronen in dekzandgebieden.